ادراک کاربردی (پراگماتیک) لطیفه های کلامی

چکیده تحقیقات در زمینه کاربرد شناسی (pragmatics) مراحل بسیاری را پشت سر گذاشته و با گذر زمان شفاف تر شده است. مجموعه هایی از مطالعات برای تحلیل گونه های مختلف متنی صورت گرفته است که از میان آن ها مطالعات grice و اصول چهارگانه او (کیفیت، کمیت، روش و ارتباط) از اهمیت بالایی در تحلیل ها برخوردار هست. استفاده از این روش برای تجزیه و تحلیل کلامی و متنی هویت و محل مناسب خود را در چند سال گذشته یافته است، اما تجزیه و تحلیل لطیفه های کلامی با استفاده از این اصول تا کنون مطالعه ای روشن و جامع نبوده است و بر گرفته از همین موضوع تحقیق حاضر سعی در پر کردن بخشی از این خلا دارد. نتایج گرفته شده از تجزیه و تحلیل، نشان داد که بخشی از طنز موجود شده در لطیفه های کلامی توسط نقض اصول چهارگانه grice ایجاد شده است. شخصیت ها در متون جوک این اصول را به روش های مختلف برای ایجاد خنده و متحیر کردن حضار نقض کردند. بنابراین، نتایج و تجزیه و تحلیلها نشان داد که رابطه نزدیکی بین طنز و نقض اصل همکاری دوطرفه در محاوره ی grice وجود دارد (آتاردو و راسکین، ????). در تجزیه و تحلیل مشخص شد که در برخی از جوک ها ، تنها یک اصل و در برخی دیگر ترکیبی از نقض اصول برای ایجاد اثرات طنز آمیز مورد نیاز صورت گرفت. همچنین مشخص شد که، به رغم این نقضها، لطیفه های کلامی توسط مخاطبان بدون هیچ گونه مشکل جدی درک شده و هر گونه مشکل احتمالی در ادراک آنها توسط دیگر عناصر کاربردی در متون طنز مانند زمینه، انتظارات متقابل متنی، مسائل پیش فرض و غیره جبران شد. از این رو هیچ مشکل محاوره ای در تحلیل داده ها مشاهده نگردید. یافته های این مطالعه می تواند در هر دو زمینه نظری و عملی مورد استفاده قرار می گیرند. همچنین می توان آن را به عنوان یک معیار مقایسه در مطالعات دیگر که در این خط و مشی از تحقیق بوده و / یا در حال تحقیق و مطالعه جامع در این زمینه هستند به کار گرفت. اما باید در نظر داشت که این تنها یک تحقیق کوچک است و نمی تواند خیلی قوی باشد. نتایج به دست آمده همچنین ممکن است در قالب طرح درسی به عنوان بخشی از آموزش اصول محاوره در آموزش زبان انگلیسی به عنوان زبان خارجه (efl) و کلاس های کارشناسی ارشد زبانشناسی کاربردی (ma) قرار داده شده و تصویر واقعی تری از این مفاهیم انتزاعی را به زبان آموزان ارائه دهند. در جنبه عملی نیز این مطالعه می تواند در طراحی مواد درسی مانند کتاب استفاده شود. کلمات کلیدی: کاربردشناسی، طنز (جوک)؛ مفاهیم ضمنی مکالمات ؛ اصل تعاون، پیش فرض، زمینه متن.